당신은 주제를 찾고 있습니까 “czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie – Dowód w sądzie. Co może być dowodem w sądzie ?“? 다음 카테고리의 웹사이트 th.taphoamini.com 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: th.taphoamini.com/wiki. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 Prawniczka w wielkim mieście 이(가) 작성한 기사에는 조회수 7,850회 및 좋아요 94개 개의 좋아요가 있습니다.
Co do zasady nagranie dźwiękowe może stanowić dowód w sprawie cywilnej, co wynika bezpośrednio z brzmienia art. 308 § 1 KPC. Zgodnie z tym przepisem sąd może dopuścić dowód z taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących dźwięki.§ 1. Po wszczęciu postępowania sąd na wniosek prokuratora może zarządzić kontrolę i utrwalanie treści rozmów telefonicznych w celu wykrycia i uzyskania dowodów dla toczącego się postępowania lub zapobieżenia popełnieniu nowego przestępstwa.Co grozi za nagrywanie rozmów bez zgody? Jak wynika z przytoczonej wyżej regulacji, bezprawne nagrywanie rozmów może skutkować karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Table of Contents
czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 Dowód w sądzie. Co może być dowodem w sądzie ? – czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
http://www.KStankiewicz.pl – strona kancelarii
http://www.kstankiewicz.pl/blog – sporo wiedzy mojego autorstwa
https://www.facebook.com/KancelariaStankiewicz – mój FB
To pytanie, bardzo często spędza sen z powiek moim klientom., którzy przygotowują się do procesu. Zatem co należy wiedzieć o postępowaniu dowodowym?
Przede wszystkim, musimy wiedzieć, że Strona dochodząca swoich roszczeń przed sądem lub broniąca się przed nimi, powinna mieć na uwadze, że to na niej ciąży obowiązek przedstawienia dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Tylko w wyjątkowych okolicznościach, np. w sytuacji gdy występujemy bez profesjonalnego pełnomocnika, sąd może zdecydować o dopuszczenia dowodu, który nie został przez nas wskazany.
Zapamiętaj, dowód to nic innego jak informacja, a środek dowodowy to nośnik danych informacji.
Co zatem może być przedmiotem dowodu?
Przedmiotem dowodu mogą być jedynie fakty, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Fakty powszechnie znane nie wymagają dowodu. Za powszechnie znane możemy uznać się m.in. wydarzenia historyczne, polityczne, zjawiska przyrodnicze czy procesy ekonomiczne.
W postępowaniu cywilnym mamy otwarty katalog dowodów, z których strona może skorzystać przekonując sąd o prawdziwości przytaczanych przez siebie faktów. Oznacza to, że sąd może przeprowadzić również inne dowody, które nie zostały bezpośrednio wymienione w kodeksie postępowania cywilnego.
Dowodami w sądzie mogą być: dokumenty – zarówno urzędowe jak i prywatne, świadkowie, opinie biegłych, oględziny, przesłuchanie stron, a ponadto filmy, fotografie czy badanie krwi. Z mojej praktyki adwokackiej wynika, że dowodem mogą być również wydruki ze zrzutów ekranu, wydruki korespondencji SMS, e-mail, czy korespondencji prowadzonej za pośrednictwem Facebooka. Dlatego uważajcie, co umieszczacie w sieci ☺
Podkreślić należy, że w polskim prawie nie obowiązuje tzw. zasada owoców zatrutego drzewa. W związku z czym, sąd może dopuścić i przeprowadzić dowód uzyskany
z naruszeniem prawa, np. nagranie zawierające rozmowę między stronami postępowania bez wiedzy i zgody jednej z nich.
Czy wiecie, że tego rodzaju nagrania bardzo często przedstawiane są w postępowaniu rozwodowym do wykazania winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego,
a sądy je dopuszczają?
Na zakończenie podpowiem, aby nie narazić się na oddalenie wniosku dowodowego, co do zasady, strony wszystkie dowody na poparcie swoich twierdzeń powinny zgłosić w pierwszym składanym przez siebie piśmie, a więc w pozwie lub w odpowiedzi na pozew
czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
Nagranie rozmowy jako dowód – czy można wykorzystać w …
Podsumowując – powoływanie się przed sądem na nagrania wykonane bez wiedzy i zgody osób, które zostały zarejestrowane jest co do zasady możliwe.
Source: rasmuslegal.com
Date Published: 1/7/2021
View: 9966
Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie karnej – Prawo Karne
Mówiąc najprościej, możliwe jest wykorzystanie w procesie nagrania z podsłuchu, jeżeli osoba nagrywająca brała udział w nagrywanej rozmowie. W takiej sytuacji …
Source: smadwokaci.pl
Date Published: 11/4/2021
View: 8421
Dowód z nagrania bez zgody i wiedzy osoby nagrywanej …
W dobie powszechnego dostępu do nowoczesnych telefonów komórkowych, za zaledwie jednym kliknięciem jesteśmy w stanie nagrać każdą rozmowę.
Source: serwisy.gazetaprawna.pl
Date Published: 6/22/2021
View: 6528
Nagranie rozmowy bez zgody drugiej strony jako dowód w …
„Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy może … (Podtytuł artykułu: Czy nagranie z rozmowy można zgłosić jako dowód do sądu?)
Source: katarzynatryniszewska.pl
Date Published: 8/22/2021
View: 5455
Nagranie jako dowód w sprawie sądowej.
308 § 1 k.p.c. w myśl którego sąd może dopuścić dowód m. in. z filmu, … Najczęściej z problematyką uzyskania dowodu w postaci nagrania rozmowy bez zgody i …
Source: www.kstankiewicz.pl
Date Published: 3/30/2022
View: 2371
Nagranie rozmowy, jako dowód w procesie karnym?
Czy nagrywanie rozmów jest legalne? … Czy zatem Sąd może oddalić wniosek o przeprowadzenie dowodu z takiego nagrania? Niezupełnie.
Source: wroclaw-adwokat.pl
Date Published: 4/28/2022
View: 5019
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy …
Pojawia się zatem pytanie czy pozyskane nagranie bez zgody rozmówcy może zostać wykorzystane w Sądzie jako dowód? Czy pozyskanie nagrania …
Source: kompendiumprawne.pl
Date Published: 1/3/2021
View: 9783
Nagranie rozmowy z pracodawcą jako dowód w sądzie
Nagranie rozmowy z pracodawcą dokonane bez wiedzy pracodawcy czy też może być dowodem? Nie jest zaś tajemnicją, iż tego typu dowody (nagranie …
Source: e-prawopracy.pl
Date Published: 2/7/2022
View: 9308
Czy nagrana rozmowa może być dowodem w sprawie o …
Nagranie dowodem w sprawie o rozwód? … Oczywiście, charakter dowodu może mieć tylko nagranie, które nie zostało zmodyfikowane. Nie możesz więc w …
Source: adwokat-kubica.pl
Date Published: 1/28/2021
View: 761
주제와 관련된 이미지 czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 Dowód w sądzie. Co może być dowodem w sądzie ?. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie
- Author: Prawniczka w wielkim mieście
- Views: 조회수 7,850회
- Likes: 좋아요 94개
- Date Published: 2018. 10. 22.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=niqskfO1cc4
Czy sąd może odtworzyć rozmowy telefoniczne?
§ 1. Po wszczęciu postępowania sąd na wniosek prokuratora może zarządzić kontrolę i utrwalanie treści rozmów telefonicznych w celu wykrycia i uzyskania dowodów dla toczącego się postępowania lub zapobieżenia popełnieniu nowego przestępstwa.
Czy nagrywanie kogoś bez jego wiedzy jest legalne?
Co grozi za nagrywanie rozmów bez zgody? Jak wynika z przytoczonej wyżej regulacji, bezprawne nagrywanie rozmów może skutkować karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Czy film może być dowodem w sprawie?
308 § 1 k.p.c. w myśl którego sąd może dopuścić dowód m. in. z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki, · art.
Czy nasze rozmowy są nagrywane?
Zgodnie z przepisami polskiego prawa nagrywanie rozmów przez operatorów sieci komórkowych bądź przedstawicieli firm usługowych o innym charakterze powinno też służyć klientom. Okazuje się, że większość podmiotów udostępnia zapis rozmowy na życzenie powątpiewających odbiorców.
Kto może sprawdzić bilingi rozmów?
Wniosek do operatora telefonii komórkowej o wydanie bilingu z wykazem rozmów i SMS-ów. Jeśli chodzi o szczegółowy rachunek telefoniczny (billing), to w tej sprawie należy się zwrócić do biura obsługi klienta (telefonicznie bądź w jednym z oddziałów) i złożyć stosowny wniosek.
Co grozi za nagrywanie rozmów bez zgody?
Przepisy przewidują karę ograniczenia wolności lub karę pozbawienia wolności do 2 lat. Ponadto w większości przypadków takie nagranie może nie zostać uwzględnione jako dowód w sądzie. W wyjątkowych sytuacjach sąd, kierując się wyższym interesem, może dopuścić takie nagranie jako materiał dowodowy.
Kiedy nagrywanie rozmów jest legalne?
Jeśli zatem osoba, która daną rozmowę rejestruje, sama w niej uczestniczy, to uznać należy, że jest to treść dla niej przeznaczona. Innymi słowy, w ujęciu prawa karnego, nagrywanie rozmów jest legalne i nie stanowi to wówczas przestępstwa.
Czy ktoś może mnie nagrywać bez mojej zgody?
„Nagrywanie osób bez ich zgody stanowi dowód uzyskany bezprawnie i taki, którego wykorzystanie należy ocenić jako nielojalność wobec przeciwnika (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie – I Wydział Cywilny z dnia 30 maja 2019 r., I ACa 35/19).
Po czym poznać że rozmowa jest nagrywana?
Android 9.0 P ma posiadać wbudowane wsparcie dla obsługi dźwięku ostrzegawczego, który pojawi się, gdy prowadzona rozmowa telefoniczna będzie nagrywana przez kogoś innego. Na stronie XDA znajdziemy wyjaśnienie działania tej funkcjonalności.
Czy można dostać mandat z nagrania?
Policja uczula jednak, aby oprócz filmu czy zdjęcia podać datę i godzinę, a także miejsce popełnienia wykroczenia widocznego na nagraniu oraz dane pojazdu (marka i jego numer rejestracyjny). Potrzebne będą także dane zgłaszającego: imię i nazwisko, adres korespondencyjny oraz ewentualnie numer telefonu.
Czy można dostac mandat za nagranie?
Tak! Wideo może posłużyć jako dowód w sprawie jednakowo dla Policji, sądu czy ubezpieczyciela. Na filmie zarejestrowane jest całe wydarzenie oraz widoczne są numery rejestracyjnego danego pojazdu. Nagranie z kamery samochodowej może przyśpieszyć ustalenie winy i ukaranie sprawcy.
Czy można dostać mandat z kamery?
Kierowca, który naruszył przepisy ruchu drogowego otrzyma zdjęcie z cyfrowej kamery z zarejestrowanym wykroczeniem (np. za niezapięte pasy można dostać mandat w wysokości 100 zł i 2 punkty karne).
Czy trzeba wyrazic zgode na nagrywanie rozmowy?
Należy pamiętać, że zgoda na podstawie RODO jest wymagana tylko wtedy, gdy państwo członkowskie wymaga zgody na nagrywanie rozmowy (tj. podstawą prawną przetwarzania danych osobowych musi być zgoda).
Czy trzeba informować że rozmowa jest nagrywana?
W przypadku nagrywania urzędnika, nie musimy nawet informować o tym, że rozmowa jest nagrywana. Zwykle jednak ze względów grzecznościowych informuje się o nagrywaniu rozmowy.
Czy operatorzy przechowują nagrania rozmów?
operator nie ma prawa nagrywac nic bez twojej zgody – m.in. dlatego na infoliniach gdzie konsultanci sa nagrywani podczas rozmow przed rozmowa masz informacje, ze jezeli nie zgadzasz sie na nagrywanie to masz sie rozlaczyc.
Czy policja jest w stanie odtworzyć rozmowy telefoniczne?
Prawo odtwarzania zapisów ma sąd lub prokurator, a w wypadkach nie cierpiących zwłoki, za zgodą sądu lub prokuratora, także Policja. Prawo zapoznawania się z rejestrem przeprowadzonych kontroli rozmów telefonicznych ma sąd, a w postępowaniu przygotowawczym – prokurator.
Jak długo operator sieci przechowuje rozmowy?
W Polsce, zgodnie z krajowym prawem wynikającym właśnie z europejskiej dyrektywy 2006/24/WE, operatorzy mają obowiązek przechowywać wymienione dane na temat wszystkich połączeń wykonanych przez wszystkich abonentów sieci przez pełne 12 miesięcy.
Jak można odsłuchać rozmowę telefoniczną?
- Otwórz aplikację Telefon .
- Kliknij Ostatnie .
- Kliknij nagranego rozmówcę. Jeśli nagrane zostało ostatnie połączenie: otwórz odtwarzacz na ekranie „Ostatnie”. …
- Kliknij Odtwórz .
- Opcjonalnie: aby udostępnić nagraną rozmowę, kliknij Udostępnij .
Czy przedstawiac się przez telefon?
Jeśli odbieramy rozmowę z telefonu służbowego, w dobrym tonie jest przedstawienie się, zwłaszcza gdy nie znamy numeru, który się z nami łączy. A i odbierając połączenie od kogoś, kogo znamy, nie zaszkodzi się grzecznie przedstawić.
Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie karnej
Kwestia tego, czy nagranie jest dowodem w sądzie, była już niejednokrotnie przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego. W jednym z ostatnich wyroków z dnia 22 kwietnia 2016 r. (II CSK 478/15) Sąd Najwyższy po raz kolejny pochylił się nad tą problematyką porządkując niejako dotychczasowe poglądy w przedmiotowej kwestii.
Nagranie rozmowy jako dowód w sprawie karnej
Jedna z tez wymienionego wyżej wyroku brzmi następująco:
„Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy może dyskwalifikować okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji)”.
Powyższą myśl Sąd Najwyższy rozwinął w uzasadnieniu wyroku:
Sądy odmówiły przeprowadzenia tego dowodu [z nagrania- przyp. B Markiewicz], uważając, że jest niedopuszczalny, skoro notariusz nie był poinformowany o tym, że jest nagrywany, wobec czego powód mógł w dowolny sposób sterować rozmową. Sąd Apelacyjny dodatkowo zwrócił uwagę, że nie wiedząc o utrwalaniu rozmowy, notariusz mógł mówić wszystko co chciał, w zupełnym oderwaniu od rzeczywistości, więc taki dowód nie mógłby podważyć jego zeznań w charakterze świadka, złożonych z zagrożeniem odpowiedzialnością karną za ich fałszywość. Zagadnienie dopuszczalności powoływania się na zapis foniczny czy wizualny rozmowy przeprowadzonej przez stronę z osobą, która następnie była przesłuchiwana w charakterze świadka nie jest nowe. Było już też rozważane w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W uzasadnieniu wyroku z dnia 13 listopada 2002 r. (I CKN 1150/00, nie publ.), wydanym w sprawie, w której nagranie pochodziło z podsłuchu założonego w cudzym mieszkaniu, Sąd ten wskazał, że przepis art. 49 Konstytucji zapewnia wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się, obejmującą również tajemnicę rozmowy; ograniczenie tej wolności może nastąpić jedynie w wypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Sąd przeanalizował przypadki dopuszczające stosowanie podsłuchu procesowego i operacyjnego, zaznaczając, że ustawodawca za podstawę wyłączenia bezprawności podsłuchu przyjął niewspółmierność między dobrem naruszonym a wyższym interesem, bronionym przez organ prowadzący podsłuch, przy czym w katalogu przestępstw nie wymienił przestępstwa fałszywych zeznań, które w sprawie wskazywane było jako podstawa wyłączenia bezprawności działania osoby nagrywającej. Traktując ustawowo wskazane ograniczenia jako wskazówkę, Sąd Najwyższy stwierdził, że wyłączenie bezprawności pozyskania informacji w drodze podsłuchu możliwe jest jedynie wtedy, kiedy interes, którego ochronie ma służyć naruszenie tajemnicy komunikowania się, jest odpowiednio ważny. Dążenia przez stronę do uzyskania materiału pozwalającego podważyć prawdziwość przyszłych zeznań świadka w postępowaniu rozwodowym nie uznał za wystarczająco ważki powód łamania wolności komunikowania się. Z kolei w wyroku z dnia 25 kwietnia 2003 r. (IV CKN 94/01, nie publ.) rozważana była kwestia dopuszczalności posłużenia się w procesie rozwodowym nagraniami rozmów telefonicznych między stronami, dokonanymi przez jednego z rozmówców bez wiedzy drugiej strony. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że wykonanie nagrań bez zgody jednego z uczestników rozmowy nie dyskwalifikuje całkowicie nagrania jako dowodu, jeżeli nie została zakwestionowana skutecznie autentyczność takiego materiału i jeśli nie jest to jedyny dowód wykazujący okoliczności istotne w sprawie. W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.), a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k., który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. Dopiero przeprowadzony dowód może być oceniony pod kątem wartości dowodowej jego treści, w tym wpływu na formułowane wypowiedzi ewentualnych prowokacji bądź sugestii stosowanych w jej toku przez nagrywającego, a także tego, czy nagranie zawiera całość wypowiedzi uczestniczących w rozmowie osób, czy zachowuje ciągłość i umożliwia ocenę, że jest wierne i autentyczne, co zazwyczaj wymaga skorzystania z pomocy biegłych.
Kiedy można wykorzystać nagranie jako dowód w sądzie, nagrywanie kogoś bez jego wiedzy?
Generalnie zatem w odniesieniu do używania nagrania rozmowy jako dowodu w sprawie karnej zawsze należy rozróżnić dwie sytuacje. Pierwsza to taka, w której osoba nagrywająca bierze udział w nagrywanej rozmowie. Takie zachowanie nie wypełnia znamion przestępstwa określonego w art. 267 Kodeksu karnego (k.k.), a więc bezprawnego uzyskania informacji – w tym przypadku można wykorzystać nagranie jako dowód. Druga natomiast to taka, w której osoba nagrywająca nie bierze udziału w nagrywanej rozmowie. W tej sytuacji można przyjąć, że za każdym razem jej zachowanie wypełnia znamiona wyżej wymienionego przestępstwa. Przy czym należy zastrzec, że zgoda (nawet później wyrażona) nagranej osoby uchyla bezprawność takiego czynu i nie mamy wówczas do czynienia z czynem zabronionym. Czy nagranie jest więc dowodem w sądzie?
W przedmiotowym uzasadnieniu zostały wobec tego wymienione następujące sytuacje związane z podsłuchem wykorzystywanym w procesie cywilnym.
Dowód z nagrania bez zgody i wiedzy osoby nagrywanej. Ocena dopuszczalności „owocu z zatrutego drzewa” na gruncie procedury cywilnej i karnej
Zasadniczo uprawnienie do przedstawiania dowodu z nagrań w procedurze cywilnej znajduje oparcie w treści art. 308 k.p.c.: „Dowody z innych dokumentów niż wymienione w art. 2431, w szczególności zawierających zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku, Sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów”.
Reklama
Należy zaznaczyć, że nawet jeśli Sąd dopuści w toku procesu dowód z potajemnego nagrania, musi on wówczas zostać poddany wnikliwej i krytycznej analizie. Wszak trzeba brać pod uwagę, że przedstawione Sądowi nagranie może stanowić jedynie ułamek dłuższej rozmowy, zaś jej nieujawniona część mogłaby diametralnie zmienić jego wartość dowodową. Co więcej, nie można wykluczyć, że dostarczone nagranie zostało odpowiednio zmontowane, tak aby wyeksponować w nim jedynie treść sprzyjającą efektowi zamierzonemu przez nagrywającego. Z pomocą przy ocenie nagrania przychodzą oczywiście biegli z zakresu badań fonoskopijnych, którzy są w stanie określić rozmaite parametry nagrania stanowiącego przedmiot dowodu.
„W każdym razie powinny być w drodze zwłaszcza dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron wyjaśnione okoliczności, w jakich nagranie zostało dokonane i celu tego nagrania, jeżeli jedna ze stron przedstawia dowód z taśmy dźwiękowej jako dowód na niekorzyść strony przeciwnej” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 1975 r., II CR 752/74; podobna teza została zawarta w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 9 października 2014 r., sygn. I ACa 432/14).
Reklama
Należy podkreślić, że brak jest regulacji prawnej odnoszącej się do dopuszczalności dowodów z potajemnych nagrań. Co za tym idzie, brak też jednoznacznego wskazania, że taki dowód miałby zostać przez Sąd automatycznie zdyskwalifikowany. Wniosek: dowód taki jest dopuszczalny. Pozostaje natomiast, jak wspomniano wcześniej, kwestia jego oceny dokonywanej przez Sąd.
W swym orzecznictwie dotyczącym korzystania z takiego rodzaju nagrań, Sądy akcentują konstytucyjnie zapewnione prawo do prywatności (art. 47 Konstytucji RP), które jest naruszane w przypadku nagrywania osoby bez jej zgody. Ponadto, jak orzekł Sąd Apelacyjny w Poznaniu (wyrok z dnia 10 stycznia 2008 r., sygn. I ACa 1057/07), „podstępne nagranie prywatnej rozmowy godzi w konstytucyjną zasadę swobody i ochrony komunikowania się” (art. 49 Konstytucji RP).
Reklama
W przypadku stwierdzenia, iż doszło do naruszenia prawa do prywatności osoby nagrywanej, nagrywający może w takiej sytuacji bronić się przysługującym mu, także na mocy Konstytucji, prawem do sądu (art. 45 Konstytucji), o ile rzeczywiście jest w stanie to stosownie uzasadnić. Również wyrażenie przez osobę nagraną zgody na wykorzystanie zapisu w celach dowodowych przed sądem cywilnym, usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania.
Omawianą problematykę trzeba rozpatrywać także w kontekście łamania zasad współżycia społecznego. Brak świadomości bycia nagrywanym stawia przecież taką osobę w zdecydowanie słabszej pozycji w stosunku do nagrywającego, który jest, można rzec, reżyserem dokonywanego zapisu. Jest on bowiem w stanie ułożyć rozmowę w taki sposób, aby osoba nagrywana zareagowała w sposób przez niego pożądany (prowokacja).
Uważam za niezwykle trafny i bardzo istotny następujący pogląd w tym zakresie: „Prawo do swobody wypowiedzi, wyboru rozmówcy, tajemnicy rozmowy jest prawem powszechnie szanowanym i respektowanym. Nie wyłącza bezprawności działania okoliczność, że podsłuchiwanie i nagrywanie rozmów strony miało służyć obronie pozwanej w procesie rozwodowym. Nie można realizować prawa do obrony w procesie w sposób podstępny, sprzeczny z zasadami współżycia społecznego” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 lipca 1999 r., sygn. I ACa 380/99).
Podobnie orzekł Sąd Apelacyjny w Krakowie: „Za „dowód niedopuszczalny” uznaje się w piśmiennictwie nie tylko dowód uzyskany w sposób sprzeczny z prawem, ale i zasadami współżycia społecznego oraz normami etycznymi, które są powszechnie akceptowane, a takim dowodem jest nagranie rozmowy bez zgody rozmówcy” (wyrok z dnia 20 sierpnia 2015 r.
I ACa 257/15). „Nagrywanie osób bez ich zgody stanowi dowód uzyskany bezprawnie i taki, którego wykorzystanie należy ocenić jako nielojalność wobec przeciwnika (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie – I Wydział Cywilny z dnia 30 maja 2019 r., I ACa 35/19).
Naruszeniem zasad współżycia społecznego przy dokonywaniu nagrania bez zgody uczestnika rozmowy, będzie także wykorzystanie jego trudnego położenia oraz złego stanu psychicznego lub psychofizycznego podczas rozmowy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 18 maja 2018 r., I ACa 1431/17). Trzeba zatem liczyć się z tym, że nagrana wypowiedź osoby będącej w stanie zaburzonej świadomości (np. wskutek spożycia alkoholu, bądź innych podobnie działających środków), może zostać wykluczona przez Sąd jako przekonujący dowód w sprawie.
Nie ulega wątpliwości, że potajemne nagranie może być dowodem niezwykle newralgicznym w danej sprawie. Jest ono w stanie zadecydować o rezultacie procesu, stąd zrozumiałe jest dość częste sięganie przez strony po taki środek dowodowy.
Zwolennikom potajemnego nagrywania zapewne spodoba się fragment poniżej wskazanego orzeczenia Sądu Najwyższego: „Nie ma zasadniczych powodów do całkowitej dyskwalifikacji kwestionowanego przez pozwaną dowodu z nagrań rozmów telefonicznych, nawet jeżeli nagrań tych dokonywano bez wiedzy jednego z rozmówców. Skoro strona pozwana nie zakwestionowała skutecznie w toku postępowania autentyczności omawianego materiału, to mógł on służyć za podstawę oceny zachowania się (…)” (wyrok z dnia 25 kwietnia 2003 r., sygn. akt IV CKN 94/01).
Na gruncie prawa karnego także dopuszczalny jest dowód z nagrań. Warto spojrzeć choćby na treść art. 393 §3 k.p.k. („Mogą być odczytywane na rozprawie wszelkie dokumenty prywatne, powstałe poza postępowaniem karnym, w szczególności oświadczenia, publikacje, listy oraz notatki”.), który zawiera stwierdzenie „dokument prywatny”. Do kategorii dokumentów prywatnych, podlegających odczytaniu na podstawie art. 393 § 3 KPK, należy zaliczyć m.in. właśnie nagranie utrwalające przebieg rozmowy, dokonane, nawet potajemnie, przez jednego z jej uczestników (zob. Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. prof. dr hab. Jerzy Skorupka, 2020, wyd. 33). Sąd tutaj podobnie oceni każdorazowo okoliczności powstania takiego dokumentu, a także jego intencjonalność. Ważne jednak, aby było to nagranie wytworzone dla celów prywatnych, nie zaś stricte na potrzeby procesu karnego.
Nie może też uchodzić z pola widzenia art. 267 k.k. (nielegalne uzyskanie informacji). Mianowicie, niedopuszczalnym będzie przeprowadzenie dowodu z nagrań uzyskanych z naruszeniem wyżej wskazanego przepisu. Art. 267 k.k. brzmi:
§ 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.
§ 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.
§ 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1-3 ujawnia innej osobie.
§ 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 1-4 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
„Sąd Najwyższy wprawdzie przychyla się do koncepcji, że utrwalenie przebiegu rozmowy osób trzecich dokonane przez „osobę prywatną” stanowi co do zasady dowód dopuszczalny w postępowaniu sądowym, niemniej wyraża pogląd, że okoliczność ta sama przez się nie kreuje uprawnienia do podsłuchu i nie wyłącza odpowiedzialności karnej sprawcy takiego czynu w perspektywie art. 267 § 3 k.k.” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2016 r., III KK 265/15).
Nagrywanie innej osoby w jej sytuacjach, czy to prywatnych, czy zawodowych, celem zdobycia informacji (nieprzeznaczonej dla sprawcy) będzie wypełniało znamiona przestępstwa z art. 267 § 3 k.k. Nie jest koniecznym dla bytu tego przestępstwa rzeczywiste uzyskanie takiej informacji – wystarczy, że sprawca podejmuje czynności wskazane w przepisie w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, choćby jej nie uzyskał. Ustawodawca penalizuje zatem już samo wywołanie stanu niebezpieczeństwa ujawnienia informacji powstałego poprzez podsłuch.
Jak widać, w postępowaniu karnym, dowód z nagrania także wymaga wnikliwej weryfikacji. Sąd, tak jak w procedurze cywilnej, weźmie pod uwagę okoliczności jego powstania, jego treść, a także oceni czy fakt będący przedmiotem dowodzenia, można potwierdzić także innymi okolicznościami występującymi w sprawie.
Kontrola i utrwalanie rozmów
Po wszczęciu postępowania sąd na wniosek prokuratora może zarządzić kontrolę i utrwalanie treści rozmów telefonicznych w celu wykrycia i uzyskania dowodów dla toczącego się postępowania lub zapobieżenia popełnieniu nowego przestępstwa.
W wypadkach niecierpiących zwłoki kontrolę i utrwalanie treści rozmów telefonicznych może zarządzić prokurator, który jest obowiązany zwrócić się w terminie 3 dni do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie postanowienia. Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie wniosku w terminie 5 dni na posiedzeniu bez udziału stron. W wypadku niezatwierdzenia postanowienia prokuratora sąd w postanowieniu wydanym w przedmiocie wniosku zarządza zniszczenie wszystkich utrwalonych zapisów. Zaskarżenie postanowienia wstrzymuje jego wykonanie.
§ 3.
Kontrola i utrwalanie treści rozmów telefonicznych są dopuszczalne tylko wtedy, gdy toczące się postępowanie lub uzasadniona obawa popełnienia nowego przestępstwa dotyczy:
1) zabójstwa;
2) narażenia na niebezpieczeństwo powszechne lub sprowadzenia katastrofy;
3) handlu ludźmi;
4) uprowadzenia osoby;
5) wymuszania okupu;
6) uprowadzenia statku powietrznego lub wodnego;
7) rozboju, kradzieży rozbójniczej lub wymuszenia rozbójniczego;
8) zamachu na niepodległość lub integralność państwa;
9) zamachu na konstytucyjny ustrój państwa lub jego naczelne organy, albo na jednostkę Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
10) szpiegostwa lub ujawnienia informacji niejawnych o klauzuli tajności “tajne” lub “ściśle tajne”;
11) gromadzenia broni, materiałów wybuchowych lub radioaktywnych;
12) fałszowania oraz obrotu fałszywymi pieniędzmi, środkami lub instrumentami płatniczymi albo zbywalnymi dokumentami uprawniającymi do otrzymania sumy pieniężnej, towaru, ładunku albo wygranej rzeczowej albo zawierającymi obowiązek wpłaty kapitału, odsetek, udziału w zyskach lub stwierdzenie uczestnictwa w spółce;
12a) podrabiania lub przerabiania faktur lub używania faktur podrobionych lub przerobionych w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym oraz wystawiania i używania faktur poświadczających nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym;
13) wytwarzania, przetwarzania, obrotu i przemytu środków odurzających, prekursorów, środków zastępczych lub substancji psychotropowych;
14) zorganizowanej grupy przestępczej;
15) mienia znacznej wartości;
16) użycia przemocy lub groźby bezprawnej w związku z postępowaniem karnym;
16a) składania fałszywych zeznań oraz przedstawienia przez biegłego, rzeczoznawcę lub tłumacza fałszywej opinii, ekspertyzy lub tłumaczenia;
16b) fałszywego oskarżenia innej osoby o popełnienie przestępstwa, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
16c) tworzenia fałszywych dowodów lub innych podstępnych zabiegów, kierujących przeciwko innej osobie ściganie o przestępstwo, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe albo podejmowania takich zabiegów w toku postępowania;
16d) zatajenia dowodów niewinności osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
16e) zawiadomienia organu powołanego do ścigania o niepopełnionym przestępstwie lub przestępstwie skarbowym;
16f) poplecznictwa;
16g) niezawiadomienia o przestępstwie;
17) łapownictwa i płatnej protekcji;
18) stręczycielstwa, kuplerstwa i sutenerstwa;
Czy nagrywanie rozmów jest karalne?
Czy nagrywanie rozmów jest karalne? Pytanie to często zadają sobie zarówno osoby, który same nagrywają rozmowę, jak i osoby, które po fakcie dowiedziały się o nagrywaniu. Nagrywanie rozmów co raz częściej ma miejsce dla potrzeb dowodowych. Takie nagrania przedkładane są w celu wykazania danych okoliczności w rozmaitych postępowaniach: tak w postępowaniu karnym, jak i cywilnym czy rozwodowym. W niniejszych wpisie znajdą Państwo ogóle wyjaśnienie, jak kształtuje się odpowiedzialność karna za nagrywanie rozmów z uwzględnieniem zarazem innych form rejestrowania danych w celach dowodowych.
Spis treści
Nielegalne uzyskanie informacji – art. 267 k.k.
Odpowiadając na pytanie, czy nagrywanie rozmów jest karalne, przytoczyć należy w pierwszej kolejności art. 267 k.k. Zgodnie mianowicie z jego brzmieniem:
§ 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego. § 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. § 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1–3 ujawnia innej osobie. § 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 1–4 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Dobrem prawnym, który podlega tutaj ochronie, jest przede wszystkim poufność informacji, prawo do wyłącznego dysponowania informacją oraz bezpieczeństwo jej przekazywania.
W § 1 opisany został ogólny typ bezprawnego uzyskaniu dostępu do informacji nieprzeznaczonej dla sprawcy. W § 2 ustawodawca odrębnie stypizował czyn polegający na bezprawnym uzyskaniu dostępu do systemu informatycznego, pod którym to pojęciem rozumie się w doktrynie zespół współpracujących ze sobą elementów sprzętowych i programowych, służących do wprowadzania, przetwarzania i odczytywania informacji. W § 3 przepisu stypizowany jest z kolei czyn bezprawnego zakładania lub posługiwania się różnorakimi urządzeniami do zbierania danych. Wreszcie, w § 4 opisany został typ ujawnienia innej osobie bezprawnie pozyskanych informacji.
Jak wynika już z § 5 przytoczonego przepisu, przestępstwa opisane w art. 267 k.k. ścigane są na wniosek pokrzywdzonego. W celu zainicjowania postępowania karnego należy zatem złożyć stosowane zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa wraz z wnioskiem o ściganie.
Nagrywanie rozmów własnych
Zatem, czy nagrywanie rozmów jest karalne? Odpowiedzialność karna zależeć będzie przede wszystkim od tego, czy dana informacja była przeznaczona dla samego sprawcy. Utrwalenie przebiegu rozmowy podpada zasadniczo pod przepis art. 267 § 3 k.k. Aby zachowanie sprawcy stanowiło jednak przestępstwo, nie może być on osobą uprawnioną do uzyskania informacji przekazywanych w czasie rozmowy. W praktyce oznacza to, iż nie jest czynem karalnym narywanie własnych rozmów, czyli rozmów, których stroną jest sam sprawca. Informacja przekazywane bowiem w takiej rozmowie są wszak dla niego przeznaczone, a to – jest to uprawniony do tych informacji.
Powyższe odnosi się niewątpliwie do sytuacji, gdy nagrywamy za pomocą dyktafonu rozmowę prowadzoną przez nas „twarzą w twarz”. Obejmuje to jednak również sytuację, gdy rejestrujemy treść rozmowy telefonicznej za pomocą odpowiedniej aplikacji.
Odpowiedzialność cywilnoprawna
Co istotne, z perspektywy odpowiedzialności karnej bez znaczenia jest zasadniczo zgoda rozmówcy na nagrywanie rozmowy. Nie oznacza to jednak, iż zachowanie takie nie będzie rodziło konsekwencji prawnych na gruncie prawa cywilnego z tytułu ewentualnego naruszenia dóbr osobistych. Odnotować przy tym trzeba, że w zakresie, w jakim nagrywanie rozmowy służyć ma ochronie własnych praw i interesów, zwłaszcza dochodzenia roszczeń w postępowaniu sądowym bądź też obrony przed niezasadnym zarzutem, co do zasady będziemy mówili o wyłączeniu bezprawności takiego działania również z perspektywy cywilnoprawnej. Każda sprawa wymaga rzecz jasna indywidualnej analizy.
Nagrywanie rozmów osób trzecich
Karalne nagrywanie to nagrywanie rozmów osób trzecich. Mając na względzie wcześniejsze uwagi, odpowiedzialność karna wtedy będzie się aktualizować, gdy mamy do czynienia z informacją, która nie jest dla nas przeznaczona, innymi słowy – do której nie jesteśmy uprawnieni. W kontekście tym przywołać można głośną aferę podsłuchową z wykorzystaniem nagrań rozmów polityków rejestrowanych m.in. w warszawskiej restauracji „Sowa i Przyjaciele” (więcej w tym temacie m.in. na serwisie Wikipedia pod tym linkiem).
W życiu codziennym problem bezprawnego nagrywania rozmów osób trzecich pojawia się najczęściej w ramach postępowania rozwodowego. Podsłuchiwanie małżonka, co do zasady dokonywane bez jego wiedzy i zgody, ma zazwyczaj na celu wykazanie zdrady małżeńskiej czy niewłaściwego zachowania w stosunku do współmałżonka czy dzieci. W dalszej kolejności chodzi oczywiście o udowodnienie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego (w kontekście tym odsyłam Państwa zarazem do wpisu: Rozwód i separacja).
Czy nagrywanie rozmów jest karalne, gdy ma na celu ochronę własnych interesów? Przytoczenia wymaga w tym miejscu fragment uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 7 czerwca 2016 r., sygn. akt IV K 682/14. Otóż:
Czyn oskarżonej polegający na nagrywaniu pokrzywdzonego w użytkowanym przez niego samochodzie oraz w mieszkaniu przy pomocy urządzania podsłuchowego – bo taki charakter należało przypisać dyktafonowi, którym posłużyła się oskarżona, w sytuacji gdy w sposób niejawny, ukrywając go w tych miejscach dokonywała nagrań w celu podsłuchania rozmów pokrzywdzonego – wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 267 § 3 KK. Tak więc oskarżona działała w celu objęcia swoją wiedzą informacji, do których nie była uprawniona i posłużyła się przy tym urządzeniem nagrywającym – dyktafonem, w ten sposób, że pozostawiała go bez wiedzy pokrzywdzonego w takim miejscu (samochód i mieszkanie), aby można było nagrywać prowadzone przez niego rozmowy, którymi objęte były informacje nieprzeznaczone dla niej. […] Informacje, które w wyniku swego działania zebrała oskarżona, miały potwierdzić, iż oskarżony w sposób niewłaściwy odnosił się do ich wspólnych dzieci oraz zdradzał ją z inną kobietą, a te ostatnie ustalenia poczyniono także w postępowaniu rozwodowym jako podstawę przyjęcia winy oskarżonego w rozkładzie pożycia małżeńskiego. Nie wyłącza to oczywiście bezprawności działania oskarżonej, lecz w sytuacji niewłaściwego i wysoce niemoralnego zachowania małżonka, które w społecznym odbiorze są oceniane gorzej aniżeli zachowanie oskarżonej zmierzającej potwierdzić ten stan rzeczy, w pewnym zakresie znajduje to usprawiedliwienie i przyczynia się do stwierdzenia, iż jej stopień winy nie był znaczny porównując to do stopnia winy w rozumieniu potocznym samego pokrzywdzonego. To, iż wykorzystała ona przedmiotowe nagrania w postępowaniu rozwodowym, w tym także ujawniła to świadkom, którzy w tym postępowaniu występowali, nie wpływa na odmienną ocenę jej stopnia winy.
W ramach wskazanej sprawy sąd nie dopatrzył się okoliczności wyłączających bezprawność zachowania sprawcy. Przyjął jednak niższy stopień winy, co ostatecznie przesądziło o warunkowym umarzeniu postępowania. Warto nadmienić, iż wyrok warunkowo umarzający postępowanie nie jest de facto wyrokiem skazującym i nie jest odnotowywany w Krajowym Rejestrze Karnym.
Co grozi za nagrywanie rozmów bez zgody?
Jak wynika z przytoczonej wyżej regulacji, bezprawne nagrywanie rozmów może skutkować karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Rodzaj i wysokość kary będzie rzecz jasna zależał od indywidualnych okoliczności danej sprawy.
Z uwagi na stosunkowo niską górą granicę kary pozbawienia wolności, sprawca czynu z art. 267 k.k. może właśnie liczyć na warunkowe umorzenie postępowania. Zgodnie z art. 66 k.k.:
§ 1. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. § 2. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
Warunkowe umorzenie postępowania następuje na okres próby od roku do 3 lat. W okresie próby sąd może oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
Nagrywanie bez zgody a dowód w sprawie
To, czy nagrywanie rozmów jest karalne, to jeden problem. W swej praktyce adwokackiej często spotykam się z pytaniem, czy nagranie rozmowy bez wiedzy i zgody osób zainteresowanych może stanowić relewantny dowód w sprawie. Co do zasady tak. W prawie polskim dowody pozyskane w sposób nielegalny nie podlegają per se odrzuceniu, a sąd może je uwzględnić w ramach rekonstrukcji stanu faktycznego sprawy. Jak czytamy w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2016 r., sygn. akt III KK 265/15:
Utrwalenie przebiegu rozmowy osób trzecich dokonane przez osobę prywatną stanowi co do zasady dowód dopuszczalny w postępowaniu sądowym, niemniej okoliczność ta sama przez się nie kreuje uprawnienia do podsłuchu i nie wyłącza odpowiedzialności karnej sprawcy takiego czynu na podstawie art. 267 § 3 KK. […] Artykuł 267 § 3 KK zapewnia ochronę wypowiedzi uczestników rozmowy, jeżeli co najmniej w sposób dorozumiany nadały im poufny charakter, przy czym bez znaczenia są tu intencje, jakie zadecydowały o takim statusie wypowiedzi. Innymi słowy, o poufnym charakterze informacji przesądza co do zasady nie tyle treść przekazu, co raczej wola osób biorących udział w spotkaniu, a więc element subiektywny; instalowanie urządzenia służącego do rejestracji obrazu lub dźwięku w celu przechwycenia informacji o przebiegu takiej rozmowy jest siłą rzeczy niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, którego znamiona opisane są w art. 267 § 3 KK. […] Urządzeniem, o którym mowa w art. 267 § 3 KK, jest każde urządzenie służące do utrwalania obrazu lub dźwięku, a zatem przeznaczone do tego celu urządzenie typu analogowego lub cyfrowego, np. aparat fotograficzny, magnetofon, dyktafon.
Osoba, która chciałaby zatem zainstalować podsłuch i rejestrować rozmowy osób trzecich w celu pozyskania materiału dowodowego w postępowaniu sądowym, musi być świadoma grożącej odpowiedzialności karnej z tego tytułu. Samo nagranie będzie jednak mogło stanowić dowód w sprawie, z zastrzeżeniem iż będzie ono podlegało ocenie jak i każdy inny dowód. Jeśli zatem nagranie zostało w jakiś sposób zmodyfikowane, nie będzie to dowód wiarygodny.
Rejestrowanie innych danych
O ile podsłuchy są najczęstszą formą inwigilacji, ostatnimi czasy spotkać się można także z instalowaniem urządzeń typu GPS w celu zbierania informacji o miejscu pobytu danej osoby. Także taki materiał wykorzystywany jest często w postępowaniu rozwodowym.
Czy w takim przypadku również mamy do czynienia z przestępstwem? W rachubę wchodzić będzie także odpowiedzialność z art. 267 § 3 k.k. Zgodnie mianowicie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (postanowienie z dnia 27 listopada 2019 r., sygn. akt V KK 505/18):
Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK. […] Nie ulega wątpliwości, że pojęcie „informacja” obejmuje m.in. skonkretyzowaną wiedzę o miejscu przebywania osoby pokrzywdzonej w określonym czasie. Z kolei przez zwrot „posługuje się innym urządzeniem” należy rozumieć wszelkie czynności polegające na korzystaniu z zainstalowanego w konkretnym obiekcie, np. samochodzie, jakiegokolwiek urządzenia umożliwiającego pozyskanie wiedzy o przemieszczaniu się pokrzywdzonego i tym samym o miejscu jego pobytu w danym czasie. […] Bazując na regułach wykładni językowej, należało przyjąć, że przedmiotem ochrony komentowanego przepisu jest sfera prywatności, która niewątpliwie obejmuje również informacje o przebywaniu danej osoby w takim czy innym miejscu (miejscowości, ulicy, obiekcie itp.). Tego rodzaju informacje mają, co do zasady, charakter poufny, o czym przesądza zazwyczaj, choćby w sposób dorozumiany, wola osoby przemieszczającej się. Prawo do dysponowania wiedzą o pobycie w określonym czasie i w określonym miejscu ma charakter podmiotowy i znajduje wyraźne oparcie w konstytucyjnie gwarantowanym prawie do ochrony życia prywatnego i rodzinnego (art. 47 Konstytucji RP). Takiemu podejściu nie tylko nie sprzeciwiają się żadne racje społeczne czy moralne, ale wręcz przeciwnie – silnie je wspierają.
Zastrzec niemniej trzeba, że informacje na temat aktualnego miejsca pobytu danej osoby zbierane „przy okazji” niekoniecznie rodzić będą odpowiedzialność karną. Jeśli przykładowo urządzenie GPS zainstalowane zostało w samochodzie wchodzącym w skład wspólności majątkowej w celu ochrony mienia przed kradzieżą, o realizacji znamion czynu z art. 267 § 3 k.k. nie powinno być mowy. Każda sprawa wymaga przy tym odrębnej oceny.
Adwokat Kraków – Prawo Karne
Czy nagrywanie rozmów jest karalne? Jeśli jest to nasza własna rozmowa – zasadniczo nie, jeśli jest to rozmowa osób trzecich – co do zasady tak. Karalne jest również instalowanie innych urządzeń do zbierania informacji, w tym urządzeń GPS. W zależności przy tym od celu, w którym sprawca działa, różnie może wyglądać linia obrony. Jak pokazuje praktyka, w przypadku zainicjowania postępowania karnego o czyn z art. 267 § 3 k.k., warunkowe umorzenie postępowania karnego jest jednym z alternatywnych sposobów zakończenia sprawy.
Jeżeli potrzebowaliby Państwo pomocy prawnej w opisanym zakresie, zapraszam na spotkanie w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie. Obszar mojej działalności obejmuje nie tylko Kraków, lecz również Katowice, Częstochowę, Kielce, Tarnów czy Rzeszów. W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie może odbyć się w trybie zdalnym przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.
Kancelaria Prawna Katarzyna Stankiewicz
Dzisiejszy wpis chciałabym poświęcić tematyce związanej z dopuszczeniem przez sąd dowodu w postaci nagrania rozmowy, która została utrwalona na nośniku bez wiedzy i zgody osoby biorącej w niej udział. Wielu osobom wydaje się, że uzyskany w ten sposób dowód jest niedopuszczalny w procesie sądowym. I tutaj się mylą.
W mojej ocenie, jednymi z najistotniejszych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, regulującymi problematykę dowodową stanowią przepisy:
· art. 227 k.p.c. z którego wynika, iż przedmiotem dowodu mogą być wszelkie fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie,
· art. 308 § 1 k.p.c. w myśl którego sąd może dopuścić dowód m. in. z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki,
· art. 309 k.p.c. statuuje zasadę otwartej listy środków dowodowych, co oznacza, iż można posługiwać się wszelkimi środkami dowodowymi, nawet jeśli nie zostały wprost wymienione w przepisach procedury cywilnej.
Najczęściej z problematyką uzyskania dowodu w postaci nagrania rozmowy bez zgody i wiedzy drugiej strony mamy do czynienia w sprawach rozwodowych, z zakresu władzy rodzicielskiej, ustalania kontaktów z dzieckiem – gdzie „podstępnie” uzyskane nagranie może zaważyć o końcowym rezultacie procesu. Czy zatem w takiej sytuacji można z niego korzystać by nie narazić się na odpowiedzialność karną czy też cywilną oraz by materiał dołączony do akt sprawy został odpowiednio oceniony przez sąd?
Po pierwsze, rozważanie w tej kwestii warto rozpocząć od zagadnienia naruszenia dóbr osobistych, albowiem nieuprawniona ingerencja osoby w prawo do prywatności (zagwarantowane nam przez konstytucje), może stanowić o pociągnięciu osoby do odpowiedzialności cywilnej, jeżeli działanie zostanie uznane przez sąd za bezprawne. Niemniej jednak, istnieją przesłanki wyłączające bezprawność działania, jeżeli zdołamy wykazać iż, działanie to zostało podjęte w obronie uzasadnionego interesu społecznego lub prywatnego ( a więc np. gdy nośnik z nagrania rozmowy stanowi istotny dowód winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego czy też wykazuje sytuację majątkową małżonka domagającego się alimentów przy rozwodzie).
Po drugie warto wskazać, iż orzecznictwo sądowe w tym zakresie nie jest jednolite, co za pewne nie ułatwi nam w samodzielnym podjęciu decyzji, bez konsultacji z zawodowym pełnomocnikiem, czy warto taki dowód wykazywać w sądzie. Z jednej strony, sądy stoją na stanowisku, iż nawet w sprawie rozwodowej, wykorzystanie nagrania, które zostało uzyskane w sposób nieuprawniony, pomimo że miało służyć ochronie interesów strony w procesie, nie wyłącza bezprawności. W wyroku z 06.07.1999 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził że: „ochroną art. 23. k.c. objęte jest prawo do swobody wypowiedzi, wyboru rozmówcy i tajemnica rozmowy. Gromadzenie materiału dowodowego w procesie i prezentowanie go przez strony nie powinno odbywać się z naruszeniem zasad współżycia społecznego”. W realiach przedmiotowej sprawy, sąd stanął na stanowisku, iż prawa do obrony nie można realizować w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego oraz podstępnie.
Analizując powyższe zagadnienie, nie można także przejść obojętnie obok art. 267 kodeksu karnego, opisującego przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji. W § 1 ww. przepisu wskazano, iż „Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2” W § 3 ww. przepisu stanowi, iż karane jest również działanie polegające na tym, iż w celu uzyskania informacji, do której nie jest się uprawnionym, zakłada się lub posługuje urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. Jednakże, w tym przypadku dochodzi do popełnienia przestępstwa, gdy osoba który nagrywa rozmowę w niej nie uczestniczy.
Przedmiotową kwestię przedstawił Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 31 grudnia 2012r. (sygn. akt I ACa 504/11), w którym wskazał, iż jeżeli osoba która podstępnie zdobywa nagranie, sama uczestniczy w nagrywanej rozmowie, nie dopuszcza się ona działania sprzecznego z prawem, zaś jej postepowanie można określić wyłącznie jako sprzeczne z dobrymi obyczajami.
Przykładem całkowicie odmiennego stanowiska, co do możliwości wykorzystania dowodu z bezprawnie uzyskanych nagrań przedstawia wyrok Sądu Najwyższego z 25.04.2003 r sygn. I CKN 94/01, w którym sąd stwierdził, że do wykazania przesłanki winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego może posłużyć nagranie rozmów prowadzonych przez strony procesu także wtedy, jeżeli tych nagrań dokonano bez wiedzy jednej z nich i w okresie trwania małżonków w faktycznej separacji. Sąd Najwyższy, stwierdził ponadto że jeśli strona nie zakwestionowała skutecznie w toku postępowania autentyczności omawianego materiału (dźwiękowego), nie ma zasadniczych powodów do całkowitej dyskwalifikacji dowodu z nagrań rozmów telefonicznych, nawet jeżeli nagrań tych dokonywano bez wiedzy jednego z rozmówców.
Podsumowując powyższe należy zauważyć, iż w związku z dużą rozbieżnością w orzecznictwie nie można w sposób jednoznaczny udzielić odpowiedzi na pytanie, czy dowód z nagrania uzyskany bez zgody i wiedzy osoby trzeciej, można przeprowadzić przed sądem, w taki sposób aby został właściwie oceniony, bez narażania się na sankcje. Warto w każdej sytuacji skonsultować swój przypadek z adwokatem, który po przeanalizowaniu indywidualnego przypadku, udzieli wyczerpującej odpowiedzi, czy dowód ten będzie wiarygodny, dopuszczalny oraz zgodny z zasadami współżycia społecznego.
Zapraszam do kontaktu.
Czy rozmowy telefoniczne są nagrywane?
We współczesnym świecie informacje o ludziach stały się bezcenną walutą. Dzięki danym osobowym i wiedzy na temat upodobań danego użytkownika można wprawniej dopasować komunikaty reklamowe, a nawet stworzyć spersonalizowany przekaz, ściśle dopasowany do potrzeb. Ludzie znaleźli się w obliczu sporego dylematu. Z jednej strony nawigowanie w obecnej rzeczywistości często wymaga dostępu do nowoczesnych urządzeń i usług. W ten sposób jednak dajemy ciche przyzwolenie na monitorowanie naszej aktywności, a jednocześnie przekazywanie informacji, które są wykorzystywane przez reklamodawców. Z drugiej strony możesz opowiedzieć się za ochroną swojej prywatności, ale wówczas skazujesz się poniekąd na życie pustelnika, który mija się z pędzącym światem.
Teorie spiskowe czy prawda?
Opisywany stan rzeczy stał się obiektem wielu kontrowersji. Rzeczone działania mają jednak miejsce za kulisami w siedzibach potężnych korporacji. Skoro do nadużyć często dochodzi poza świadomością opinii publicznej, niektóre podejrzenia bywają kiepsko zweryfikowane i pozostają w sferze domysłów. Wiele osób zastanawia się chociażby czy operator nagrywa rozmowy. Stąd już przebiega prosta droga do tworzenia się teorii spiskowych, które mogą wypaczać obraz rzeczywistości na podstawie strzępków informacji. Znacznie korzystniej będzie oprzeć się na faktach. Pozostaje zatem fundamentalne pytanie. Czy wszystkie rozmowy telefoniczne są nagrywane, czy jednak to tylko przesadzona teoria spiskowa, która nie ma pokrycia w rzeczywistości?
W jakich sytuacjach możliwa jest rejestracja rozmów telefonicznych przez operatora?
Oczywiście nie każda forma zapisywania przebiegu rozmowy telefonicznej musi od razu zakrawać o praktykę godzącą w standardy moralne. Można przecież wyróżnić sytuacje, w których nic nie stoi na przeszkodzie, aby sporządzić takie nagranie, a jednocześnie zachować uczciwe podejście wobec osoby znajdującej się po drugiej stronie. Mowa tutaj o zabiegach telemarketerów.
W takiej formie nagrywanie rozmów przez operatora sieci komórkowej jest bardzo często praktykowane. Wszak to oni często dzwonią z propozycją przedłużenia umowy, a także kuszą nowymi promocjami. Podobną postawę przybierają pracownicy działów handlowych w bankach, którzy muszą rozpychać się łokciami na rynku usług, aby uszczknąć dla siebie jak największy kawałek tortu.
Często na początku rozmowy słyszysz powiadomienie o tym, że przebieg połączenia będzie rejestrowany. Wielkie firmy podejmują takie działania, aby mieć punkt odniesienia, gdyby w przyszłości nastąpiły jakieś komplikacje w kontakcie z danym klientem. Ponadto nagrania służą doskonaleniu technik sprzedażowych przez pracowników, którzy mogą odsłuchać rozmowę i na jej podstawie wyciągnąć stosowne wnioski.
Czytaj także: Aplikacja blokująca niechciane połączenia
Czy operator nagrywa rozmowy tylko na swój użytek?
Dla wielu osób taka rozmowa uchodzi za dość stresujące doświadczenie. W końcu marketer może generować presję, naciskać na podjęcie decyzji i wykorzystywać uległość klientów, którzy miewają problemy z asertywnością. W konsekwencji odbiorcy mają w zwyczaju pochopnie przystawać na propozycje, aby jak najszybciej wyzwolić się z tych niezręcznych okoliczności. Refleksja przychodzi dopiero po odłożeniu słuchawki. Wówczas niektórzy konsumenci dochodzą do wniosku, że wybrane usługi są im zupełnie niepotrzebne i woleliby jednak wycofać się ze swoich deklaracji.
Zgodnie z przepisami polskiego prawa nagrywanie rozmów przez operatorów sieci komórkowych bądź przedstawicieli firm usługowych o innym charakterze powinno też służyć klientom. Okazuje się, że większość podmiotów udostępnia zapis rozmowy na życzenie powątpiewających odbiorców. Niektóre przedsiębiorstwa jednak umywają ręce i starają się uniknąć odpowiedzialności poprzez utrudniony kontakt bądź zniechęcanie drugiej strony biurokratycznymi procedurami. W tej sytuacji warto zgłosić się do Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji, który sprawuje pieczę nad takimi sprawami.
Czy rozmowy telefoniczne są nagrywane przez inne podmioty?
Praktyki podejmowane przez operatorów telefonii komórkowej i wszelkich marketerów nie powinny budzić tak wielu obaw. Znacznie bardziej niepokojące są pogłoski dotyczące działań prowadzonych przez twórców mobilnych systemów operacyjnych. Obecnie przeważająca część smartfonów funkcjonuje w oparciu o środowiska Android oraz iOS, a za tymi stoją odpowiednio Google i Apple.
Obie firmy niejednokrotnie stawały już w obliczu podejrzeń bądź oskarżeń o niedostateczne standardy bezpieczeństwa przy ochronie danych osobowych. Na przestrzeni ostatnich lat zaczęły się jednak pojawiać głosy sugerujące, że wspomniane amerykańskie korporacje podsłuchują rozmowy swoich użytkowników.
W przypadku telefonów z Androidem wysnuto teorię jakoby Asystent Google zapisywał treść połączeń wykonywanych przez swoich klientów. W kontekście konkurencyjnej firmy podobne zarzuty zostały skierowane w Siri, czyli asystenta osobistego stosowanego na urządzeniach spod szyldu Apple. Przedstawiciele obu przedsiębiorstw stwierdzili, że część rozmów faktycznie jest rejestrowana. Taki zabieg ma służyć dalszemu rozwijaniu usługi dla dobra użytkowników. Nie da się jednak ukryć, że takie usprawiedliwienia nie zostały zbyt ciepło przyjęte przez odbiorców, a niesmak pozostał.
Czytaj także: Jak wybrać program do rejestrowania rozmów telefonicznych
Kancelaria Adwokacka Adwokat Katarzyna Tryniszewska (Warszawa, Nowy Dwór Mazowiecki)
Szanowni Państwo,
Dziękujemy za odwiedzenie naszej strony internetowej.
Działając w zgodzie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r., nazywane w skrócie „RODO” informujemy, że na naszej stronie internetowej używamy technologii, takich jak pliki cookie, do zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu analizowania ruchu na stronie i w Internecie. W ten sposób technologię tę wykorzystuje również nasz Partner – Google, z którego narzędzi analitycznych korzystamy (Google Analytics Solutions). Zgodnie z wytycznymi wskazanego na wstępie rozporządzenia chcemy Państwa zapoznać ze szczegółami stosowanych przez nas technologii oraz z przepisami, po to aby mieli Państwo pełną wiedzę związaną z tymi regulacjami mającymi wpływ na Państwa dane osobowe oraz na funkcjonowanie naszej strony internetowej. Przed przejściem do serwisu prosimy o zapoznanie się z tymi informacjami.
RODO
“RODO” to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE.
RODO wprowadza szereg zmian w zasadach regulujących przetwarzanie danych osobowych w krajach Unii Europejskiej, które będą miały wpływ między innymi na korzystanie z usług internetowych.
Czym są dane osobowe
Dane osobowe, zgodnie z art. 4 RODO, oznaczają informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą”); możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej. W przypadku korzystania z naszej strony takimi danymi jest Państwa adres IP (tzw. adres publiczny). Wskazane dane osobowe mogą być zapisywane w plikach cookies, z których Państwo korzystają odwiedzając naszą stronę internetową.
Podstawa i cel przetwarzania
Zgodnie artykułem 6 RODO przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem jeśli został spełniony przynajmniej jeden warunek wskazany w tej normie. W przypadku korzystania z naszego serwisu internetowego przetwarzanie Państwa danych osobowych w postaci adresu IP jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez nas, jako administratora tych danych, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem. Uzasadniony interes, o którym mowa powyżej, obejmuje dokonanie pomiarów statystycznych w zakresie ruchu naszego serwisu internetowego poprzez narzędzie dostarczane przez Google o nazwie Google Analytics Solutions.
Państwa dane w powyższym zakresie będą przetwarzane do czasu istnienia podstawy do ich przetwarzania, czyli do czasu istnienia naszego, jako administratora, uzasadnionego interesu.
Administrator
Administratorem Państwa danych osobowych w postaci adresu IP jest Kancelaria Adwokacka Adwokat Katarzyna Tryniszewska z siedzibą w Warszawie (04-041) przy ul. Międzyborskiej 48, tel. 794 185 249, e-mail: [email protected]
Przekazywanie danych
Państwa dane osobowe w postaci adresu IP nie będą przekazywane innym podmiotom za wyjątkiem firmie Google, celem realizacji usługi statystycznej Google Analytics Solutions.
Państwa uprawnienia
Mogą Państwo złożyć do nas wniosek, który będzie dotyczył Państwa danych osobowych: sprostowania danych; usunięcia danych przetwarzanych bezpodstawnie; ograniczenia przetwarzania dostępu do danych; przeniesienia danych do innego administratora danych lub do innego kraju (w zakresie określonym w art. 20 RODO).
Aby mieć pewność, że są Państwo uprawnieni do złożenia wniosku, możemy prosić o podanie dodatkowych informacji pozwalających nam Państwa uwierzytelnić.
Zakres każdego z tych praw oraz sytuacje, w których można z nich skorzystać, wynikają z przepisów prawa. To z którego uprawnienia mogą Państwo skorzystać, zależeć będzie między innymi od podstawy prawnej wykorzystywania przez nas Państwa danych oraz od celu ich przetwarzania.
Jak zablokować Google Analytics abyśmy nie mogli zbierać Państwa danych osobowych w postaci adresu IP?
Firma Google dostosowując się do wymagań RODO opracowała narzędzie zapobiegjące wykorzystywaniu Państwa danych w Google Analytics w postaci dodatku do przeglądarki internetowej blokujący kod JavaScript Google Analytics. Aby wyłączyć przesyłanie informacji, proszę pobrać i zainstalować ten dodatek w swojej przeglądarce. Dodatek rezygnacji z Google Analytics jest zgodny z przeglądarkami Chrome, Internet Explorer 11, Safari, Firefox i Opera. Będzie on działać w przeglądarce, gdy zostanie wczytany i uruchomi się poprawnie. W przeglądarce Internet Explorer należy włączyć pliki cookie innych firm. Więcej o rezygnacji i prawidłowym instalowaniu dodatku znajdą Państwo pod adresem: https://tools.google.com/dlpage/gaoptout
Prawo sprzeciwu
Mogą Państwo w dowolnym momencie wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Państwa danych wykorzystywanych przez nas bowiem mamy prawnie uzasadniony w tym interes. W takiej sytuacji, po rozpatrzeniu Państwa wniosku, nie będziemy już mogli przetwarzać danych osobowych objętych sprzeciwem na tej podstawie, chyba że wykażemy, iż istnieją ważne prawnie uzasadnione podstawy do przetwarzania danych, które według RODO uznaje się za nadrzędne wobec Państwa interesów, praw i wolności lub w przypadku, jeśli przetwarzanie tych danych stanowi podstawę do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń.
Skarga
Mają Państwo prawo wnieść skargę do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, jeżeli uważają Państwo, że przetwarzanie Państwa danych osobowych narusza przepisy prawa.
POLITYKA COOKIS
Postanowienia ogólne
Niniejsza Polityka Cookis jest dokumentem regulującym zasady oraz procedury zarządzania i administrowania Plikami Cookis na Urządzeniach końcowych Użytkownika Serwisu.
Podstawą prawną niniejszego dokumentu jest art. 176 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2004 r. Nr 171 poz. 1800 ze zmianami).
Definicje
Określenia i skróty użyte w Polityce cookies oznaczają:
Serwis – strona internetowa Operatora Seriwsu znajdująca się pod adresem: katarzynatryniszewska.pl, warszawaadwokat.eu, adwokatwarszawapraga.pl, adwokatpragapoludnie.pl,adwokatpodzialmajatku.pl, adwokatnowydwormazowiecki.pl, adwokatwarszawa.net.pl, adwokatrozwody.com, adwokatupadlosc.pl, adwokatupadlosckonsumencka.pl
Operator Serwisu – właściciel Serwisów, którym jest Katarzyna Tryniszewska prowadząca działalnośc gospodarczą pod nazwą Kancelaria Adwokacka Adwokat Katarzyna Tryniszewska z siedzibą w Warszawie (04-041) przy ul. Międzyborskiej 48.
Pliki cookies – tzw. „ciasteczka” stanowią dane informatyczne, w szczególności niewielkie pliki tekstowe, zapisywane i przechowywane na urządzeniach za pośrednictwem których Użytkownik korzysta z Serwisu. Pliki te zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.
Użytkownik Serwisu – oznacza osobę fizyczną, która wybierając adres strony internetowej Serwisu przegląda jego zasoby.
Urządzenie końcowe – urządzenie telekomunikacyjne przeznaczone do podłączenia bezpośrednio lub pośrednio do zakończeń sieci.
Zakres zbieranych informacji i operator zgromadzonych danych w plikach cookis
Serwis nie zbiera w sposób automatyczny żadnych informacji, z wyjątkiem informacji zawartych w Plikach cookies.
Podmiotem zamieszczającym na urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu Pliki cookies oraz uzyskującym do nich dostęp jest Operator Serwisu
Cel wykorzystywania danych z plików cookis
Pliki cookies wykorzystywane są w celu:
a) dostosowania i optymalizacji zawartości stron internetowych Serwisu do preferencji Użytkownika Serwisu. W szczególności pliki te pozwalają rozpoznać urządzenie Użytkownika Serwisu i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb i ustawień przeglądarki internetowej;
b) tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;
c) utrzymanie sesji Użytkownika Serwisu (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie Serwisu ponownie wpisywać loginu i hasła.
Typy i rodzaje stosowanych plików cookis
W ramach Serwisu stosowane są dwa zasadnicze typy plików cookies: „sesyjne” (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies).
a) Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są
w Urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu do czasu wylogowania, opuszczenia Serwisu lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej).
b) „Stałe” Pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu przez czas określony w parametrach Plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika Serwisu.
W ramach Serwisu stosowane są następujące rodzajowe Pliki cookies:
a) Niezbędne – Pliki cookie tego typu umożliwiają swobodne poruszanie się w Serwisie i korzystanie z wszystkich jego funkcji, takich jak dostęp do niektórych jego treści.
b) Wydajnościowe – związane z poprawą wydajności, gromadzą informacje, w jaki sposób użytkownik korzysta ze strony, np. które strony odwiedza najczęściej i czy otrzymuje wiadomości o błędach ze stron, z jakiego kraju czy regiony odwiedza Serwis. Wszystkie zbierane w ten sposób informacje są anonimowe i wykorzystywane wyłącznie do usprawnienia działania Serwisu oraz do celów statystycznych.
c) Funkcjonalne – umożliwiają Serwisowi zapamiętanie dokonywanych przez Użytkownika Serwisu wyborów i dostarczają ulepszone, bardziej spersonalizowane funkcje (np. sposób wyświetlania i prezentacji treści).,, mogą być również używane do zapamiętywania poczynionych zmian w zakresie rozmiaru tekstu, czcionek i innych elementów Serwisu, które można dostosować.
Przechowywania i możliwość usunięcia Plików cookis
Oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie Plików cookies w Urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu.
Użytkownik Serwisu może dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących Plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę Plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu
w Urządzeniu końcowym
Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).
Postanowienia końcowe
Operator Serwisu informuje, że ograniczenia stosowania Plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronach internetowych Serwisu.
Więcej informacji na temat plików cookies dostępnych jest pod adresem http://wszystkoociasteczkach.pl lub w sekcji „Pomoc” w menu przeglądarki internetowej.
Kancelaria Prawna Katarzyna Stankiewicz
Dzisiejszy wpis chciałabym poświęcić tematyce związanej z dopuszczeniem przez sąd dowodu w postaci nagrania rozmowy, która została utrwalona na nośniku bez wiedzy i zgody osoby biorącej w niej udział. Wielu osobom wydaje się, że uzyskany w ten sposób dowód jest niedopuszczalny w procesie sądowym. I tutaj się mylą.
W mojej ocenie, jednymi z najistotniejszych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, regulującymi problematykę dowodową stanowią przepisy:
· art. 227 k.p.c. z którego wynika, iż przedmiotem dowodu mogą być wszelkie fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie,
· art. 308 § 1 k.p.c. w myśl którego sąd może dopuścić dowód m. in. z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki,
· art. 309 k.p.c. statuuje zasadę otwartej listy środków dowodowych, co oznacza, iż można posługiwać się wszelkimi środkami dowodowymi, nawet jeśli nie zostały wprost wymienione w przepisach procedury cywilnej.
Najczęściej z problematyką uzyskania dowodu w postaci nagrania rozmowy bez zgody i wiedzy drugiej strony mamy do czynienia w sprawach rozwodowych, z zakresu władzy rodzicielskiej, ustalania kontaktów z dzieckiem – gdzie „podstępnie” uzyskane nagranie może zaważyć o końcowym rezultacie procesu. Czy zatem w takiej sytuacji można z niego korzystać by nie narazić się na odpowiedzialność karną czy też cywilną oraz by materiał dołączony do akt sprawy został odpowiednio oceniony przez sąd?
Po pierwsze, rozważanie w tej kwestii warto rozpocząć od zagadnienia naruszenia dóbr osobistych, albowiem nieuprawniona ingerencja osoby w prawo do prywatności (zagwarantowane nam przez konstytucje), może stanowić o pociągnięciu osoby do odpowiedzialności cywilnej, jeżeli działanie zostanie uznane przez sąd za bezprawne. Niemniej jednak, istnieją przesłanki wyłączające bezprawność działania, jeżeli zdołamy wykazać iż, działanie to zostało podjęte w obronie uzasadnionego interesu społecznego lub prywatnego ( a więc np. gdy nośnik z nagrania rozmowy stanowi istotny dowód winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego czy też wykazuje sytuację majątkową małżonka domagającego się alimentów przy rozwodzie).
Po drugie warto wskazać, iż orzecznictwo sądowe w tym zakresie nie jest jednolite, co za pewne nie ułatwi nam w samodzielnym podjęciu decyzji, bez konsultacji z zawodowym pełnomocnikiem, czy warto taki dowód wykazywać w sądzie. Z jednej strony, sądy stoją na stanowisku, iż nawet w sprawie rozwodowej, wykorzystanie nagrania, które zostało uzyskane w sposób nieuprawniony, pomimo że miało służyć ochronie interesów strony w procesie, nie wyłącza bezprawności. W wyroku z 06.07.1999 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził że: „ochroną art. 23. k.c. objęte jest prawo do swobody wypowiedzi, wyboru rozmówcy i tajemnica rozmowy. Gromadzenie materiału dowodowego w procesie i prezentowanie go przez strony nie powinno odbywać się z naruszeniem zasad współżycia społecznego”. W realiach przedmiotowej sprawy, sąd stanął na stanowisku, iż prawa do obrony nie można realizować w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego oraz podstępnie.
Analizując powyższe zagadnienie, nie można także przejść obojętnie obok art. 267 kodeksu karnego, opisującego przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji. W § 1 ww. przepisu wskazano, iż „Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2” W § 3 ww. przepisu stanowi, iż karane jest również działanie polegające na tym, iż w celu uzyskania informacji, do której nie jest się uprawnionym, zakłada się lub posługuje urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. Jednakże, w tym przypadku dochodzi do popełnienia przestępstwa, gdy osoba który nagrywa rozmowę w niej nie uczestniczy.
Przedmiotową kwestię przedstawił Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 31 grudnia 2012r. (sygn. akt I ACa 504/11), w którym wskazał, iż jeżeli osoba która podstępnie zdobywa nagranie, sama uczestniczy w nagrywanej rozmowie, nie dopuszcza się ona działania sprzecznego z prawem, zaś jej postepowanie można określić wyłącznie jako sprzeczne z dobrymi obyczajami.
Przykładem całkowicie odmiennego stanowiska, co do możliwości wykorzystania dowodu z bezprawnie uzyskanych nagrań przedstawia wyrok Sądu Najwyższego z 25.04.2003 r sygn. I CKN 94/01, w którym sąd stwierdził, że do wykazania przesłanki winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego może posłużyć nagranie rozmów prowadzonych przez strony procesu także wtedy, jeżeli tych nagrań dokonano bez wiedzy jednej z nich i w okresie trwania małżonków w faktycznej separacji. Sąd Najwyższy, stwierdził ponadto że jeśli strona nie zakwestionowała skutecznie w toku postępowania autentyczności omawianego materiału (dźwiękowego), nie ma zasadniczych powodów do całkowitej dyskwalifikacji dowodu z nagrań rozmów telefonicznych, nawet jeżeli nagrań tych dokonywano bez wiedzy jednego z rozmówców.
Podsumowując powyższe należy zauważyć, iż w związku z dużą rozbieżnością w orzecznictwie nie można w sposób jednoznaczny udzielić odpowiedzi na pytanie, czy dowód z nagrania uzyskany bez zgody i wiedzy osoby trzeciej, można przeprowadzić przed sądem, w taki sposób aby został właściwie oceniony, bez narażania się na sankcje. Warto w każdej sytuacji skonsultować swój przypadek z adwokatem, który po przeanalizowaniu indywidualnego przypadku, udzieli wyczerpującej odpowiedzi, czy dowód ten będzie wiarygodny, dopuszczalny oraz zgodny z zasadami współżycia społecznego.
Zapraszam do kontaktu.
Nagranie rozmowy, jako dowód w procesie karnym?
Rozwój technologiczny przyczynił się niewątpliwie do usprawnienia postępowania dowodowego zarówno w postępowaniu karnym, jak i postępowaniu cywilnym. Każdy z nas może obecnie wyciągnąć telefon z kieszeni spodni i zrobić zdjęcie miejscu wypadku drogowego, obrażeniom, które doznaliśmy w wyniku zadanego przez oprawcę ciosu, czy też śladom włamania do mieszkania czy domu. Dzięki smarfonowi, każdy z nas może nadto nagrać film dokumentujący ucieczkę złodzieja, czy też przez przypadek może uwiecznić te najważniejsze kilka sekund przed uderzeniem czołowym, przez co możliwe stanie się pociągnięcie do odpowiedzialności faktycznego sprawcę zdarzenia. Wielu z nas zastanawia się jednakże, czy przy użyciu wskazanego urządzenia można rejestrować przebieg rozmowy do ewentualnych celów dowodowych… no właśnie, jak to jest z tym nagrywaniem rozmów?
Czy nagrywanie rozmów jest legalne?
W trakcie udzielania porad prawnych spotykamy się nierzadko ze stanowiskiem, iż racje pokrzywdzonego mogą być udowadniane wszelkimi możliwymi sposobami, gdyż sprawca przestępstwa musi ponieść odpowiedzialność karną. O ile zgodzić należy się z tym, iż osoba winna taką odpowiedzialność ponieść powinna, o tyle pojawiają się wątpliwości, czy gromadzenie dowodów przez pokrzywdzonego nie zna granic.
Pamiętać należy o tym, iż w postępowaniu karnym istnieje szereg zakazów dowodowych, a więc norm prawnych ograniczających możliwość uzyskania danego dowodu i – mimo iż może nam się to wydawać utrudnieniem – takie zakazy dowodowe mogą uchronić nas przed naruszeniem naszej prywatności, naruszeniem tajemnicy korespondencji, a także innych naruszeń wchodzących w skład szeroko pojmowanej strefy prywatności.
Odpowiedź na wyżej postawione pytanie nie jest wcale jednoznaczne. Pamiętać bowiem należy o tym, iż nieprzestrzeganie zasad dotyczących nagrywania rozmów może w pewnych sytuacjach pociągnąć nas samych, a więc osób pokrzywdzonych, do odpowiedzialności karnej na podstawie chociażby art. 267 kk. Ustawodawca w artykule tym określił bowiem, iż:
Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1–3 ujawnia innej osobie. Ściganie przestępstwa określonego w § 1–4 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Czym są owoce zatrutego drzewa w procesie karnym?
Czy zatem Sąd może oddalić wniosek o przeprowadzenie dowodu z takiego nagrania? Niezupełnie. W obecnym stanie prawnym dowodu nie można zdyskwalifikować tylko na tej podstawie, że został uzyskany z naruszeniem przepisów prawa, z wyjątkiem oczywiście sytuacji skrajnych, a więc gdy w celu uzyskania danego dowodu doszło do popełnienia zbrodni zabójstwa, przestępstwa umyślnego spowodowania uszczerbku na zdrowiu czy też pozbawienia wolności.
To jak to w końcu jest – czy mogę nagrać rozmowę do celów dowodowych?
Tak jak już wyżej wskazywano, odpowiedź na to pytanie zależna jest od kilku okoliczności. Prawo inaczej podchodzi do nagrania danej rozmowy przez osoby, które bezpośrednio uczestniczyły w nagrywanej rozmowie, oraz przez osoby trzecie, a więc przysłuchujące się. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20 października 2016 r., sygn. akt III KK 127/16 wskazał, iż „prywatne nagranie, dokonane przez jednego z rozmówców, nie może być uznane za naruszające tajemnicę komunikowania się, obejmującą również tajemnicę rozmowy, statuowaną w art. 49 Konstytucji”. Osoba trzecia postronna nie może już jednak liczyć na taką przychylność wymiaru sprawiedliwości. Osoba tylko przysłuchująca się nie może tak swobodnie „rozporządzać” rozmowami innych osób, gdyż zwyczajnie nie jest uprawniona do informacji w nich przekazanych. Nie miała ona bowiem stać się adresatem tych informacji. W konsekwencji, właśnie osoba taka będzie narażać się na odpowiedzialność karną na podstawie wcześniej przywołanego przepisu, a to właśnie art. 267 k.k.
Jeśli potrzebujecie Państwo naszej pomocy w prowadzonej sprawie karnej celem chociażby nadzorowania poprawnego przebiegu postępowania dowodowego, zapraszamy do kontaktu telefonicznego lub mailowego:
z adwokat Małgorzatą Różycką pod numerem telefonu 735 774 995
z adwokat Anną Szirch pod numerem telefonu 692 485 222
bądź mailowo na adres [email protected]
Adw. Małgorzata Różycka
Monika Kudyba
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy, czyli dowód uzyskany za pomocą przestępstwa w postępowaniu cywilnym – Kompendium Prawne
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy, czyli dowód uzyskany za pomocą przestępstwa w postępowaniu cywilnym
Zgodnie z art. 45 Konstytucji „Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd„. Nieodłączną częścią tego prawa jest możliwość powoływania przez strony dowodów. Kodeks postępowania cywilnego dopuszcza przeprowadzenie dowodów m.in. z dokumentów zawierających zapis obrazu lub dźwięku. Rozwój technologiczny wpływa jednak nieodzownie na rodzaj i jakość dowodów zawierających zapis obrazu lub dźwięku (lub obrazu i dźwięku). Co raz częściej też, z uwagi na dostępność technologii zdarzają się sytuacje, w której klient, nagrywa przebieg rozmowy ze swoim rozmówcą, bez jego zgody, w celu późniejszego wykorzystania nagrania w Sądzie w sprawie, w której rozmówca ma być przeciwnikiem.
Pojawia się zatem pytanie czy pozyskane nagranie bez zgody rozmówcy może zostać wykorzystane w Sądzie jako dowód? Czy pozyskanie nagrania bez zgody rozmówcy jest przestępstwem?
Przepis art. 47 i 49 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 8 Konwencji o prawach człowieka, zapewnia każdemu ochronę prawną i poszanowanie życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym, jak również wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się.
Pozyskanie zatem jakichkolwiek dowodów z naruszeniem wskazanych wyżej dóbr osobistych uznać należałoby za uzyskanie ich w sposób sprzeczny z prawem. Za dowody niedopuszczalne – zwane w judykaturze „owocami zatrutego drzewa” – uznaje się także dowody uzyskane w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego oraz powszechnie akceptowanymi normami etycznymi, jak również dowody uzyskane za pomocą urządzeń podsłuchowych, wizualnych czy innych urządzeń lub oprogramowań służących pozyskiwaniu informacji oraz dowody pozyskane w wyniku kradzieży, włamania czy naruszenia miru domowego.[1]
Nagrania z przebiegu rozmów bez zgody rozmówcy stanowią zatem dowody pozyskane za pomocą przestępstwa.
Kodeks postępowania cywilnego milczy w dopuszczalności dowodów pozyskanych z naruszeniem prawa. Jednakże judykatura niejednokrotnie zajęła w tej sprawie stanowisko. Brak jednomyślności co do omawianej kwestii wypracował 3 różne stanowiska:
– restrykcyjne – całkowicie zabraniające wykorzystania dowodów uzyskanych w drodze przestępstwa w postępowaniu cywilnym;
– liberalne – umożliwiające wykorzystanie tego typu dowodów bez żadnych ograniczeń;
– pośrednie – dopuszczające wykorzystanie tego rodzaju dowodów w określonych przypadkach.
Sąd Najwyższy skłania się jednak ku stanowisku pośredniemu i stanął na stanowisku, że brak zgody osoby nagrywanej na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji).[2]
Dotychczasowe orzecznictwo wypracowało pewne regulacje, które pozwalają ocenić w jakich sytuacjach możliwe jest dopuszczenie dowodu pochodzącego z przestępstwa.
I tak na przykład zgodnie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku „osobie, która sama – będąc uczestnikiem rozmowy – nagrywa wypowiedzi uczestniczących w tym zdarzeniu osób, nie można postawić zarzutu, że jej działanie jest sprzeczne z prawem, a co najwyżej dobrymi obyczajami” oraz że „dopuszczalne jest przeprowadzenie dowodu z nagrań dokonanych osobiście przez osoby występujące w charakterze stron, które będąc uczestnikami rozmowy nie naruszają przepisów chroniących tajemnicę komunikowania (art. 49 Konstytucji). W przypadku naruszenia innych praw o charakterze bezwzględnym (dóbr osobistych, prawa do prywatności), brak bezprawności wynika z realizacji prawa do sądu (art. 45 Konstytucji)”.[3]
W orzecznictwie wskazuje się także, że „jeżeli jedna ze stron przedstawia dowód z potajemnego nagrania rozmowy jako dowód na niekorzyść strony przeciwnej, to wówczas powinny być – przy pomocy innych środków dowodowych, zwłaszcza dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron, bardzo starannie i wnikliwie wyjaśnione przyczyny i okoliczności, w jakich nagranie zostało dokonane”.[4]
Mając na względzie powyższe, mimo rozbieżnych stanowisk zarówno w judykaturze i orzecznictwie, zasadne wydaje się dopuszczenie dowodów pozyskanych w sposób przestępczy, jeśli strona działała w obronie swojego usprawiedliwionego interesu, a jego wartość jest wyższa dobra, które zostały naruszone m.in. ochrona prywatności i tajemnica komunikowania się.
[1] Czasopismo „Monitor Prawniczy” nr 21/2018 „Dowody pozyskane z naruszeniem prawa i zasad współżycia społecznego w orzecznictwie sądów cywilnych”, Anna Wilk. [2] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 roku w sprawie o sygnaturze II CSK 478/15. [3] Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31 grudnia 2012 roku w sprawie o sygnaturze I ACa 504/11. [4] Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 9 października 2014 roku w sprawie o sygnaturze I ACa 432/14.Komentarze |0|
Nagranie rozmowy z pracodawcą jako dowód w sądzie
Często spotykam się z pytaniami, które dotyczą wykorzystania w sądzie dowodu z nagrań rozmowy z pracodawcą.
Najczęściej odnoszą się one do łamania praw pracownika, np. nieotrzymania pisemnej umowy o pracę, stosowania mobbingu czy dyskryminacji.
Rozmowa podwładnego z przełożonym, zarejestrowana bez zgody pracodawcy, może stanowić istotny dowód w procesie sądowym.
Niemniej, by dowiedzieć się czy warto takie nagrania załączać do akt sprawy – prześledźmy obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa.
I. Co może być dowodem w sporze z pracodawcą?
Zgodnie z art. 227 kodeksu postępowania cywilnego:
przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.
Z tego przepisu zatem wynika wniosek, że nie ma hierarchii dowodów ani formalnych reguł, na podstawie których sąd mógłby nie uwzględnić wniosku dowodowego zawierającego nagranie rozmowy telefonicznej.
Istotne jest w tym wypadku precyzyjne uzasadnienie dopuszczenia i przeprowadzenia tego rodzaju dowodu, który często może mieć kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
II. Nagranie rozmowy z pracodawcą – kiedy może być dowodem w sądzie?
Ponadto, zgodnie zart. 308 kodeksu postępowania cywilnego:
dowody z innych dokumentów niż wymienione w art. 2431w szczególności zawierających zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.
Ustawodawca zatem wprost wyraził, iż dopuszczalny jest dowód z nagrania obrazu/dźwięku.
Niemniej, stosowanie odpowiednio przepisów o dowodzie z oględzin lub z dokumentów pozwala na zakwestionowanie autentyczności nagrania czy też jego słabej jakości.
Zaznaczyć jednak należy, że sam fakt dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z zarejestrowanej rozmowy pracownika z pracodawcą – nie oznacza jeszcze automatycznego uwzględnienia go przez sąd, a to ze względu na art. 233 kodeksu postępowania cywilnego:
1. Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. 2. Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu.
Dowód ten podlega ocenie sędziowskiej jak każdy inny przeprowadzony w ramach postępowania w danej sprawie.
III. Nagranie rozmowy z pracodawcą dokonane bez wiedzy pracodawcy czy też może być dowodem?
Nie jest zaś tajemnicją, iż tego typu dowody (nagranie rozmowy z pracodawcą) są najczęściej zdobywane bez świadomości pracodawcy-rozmówcy (podstępem). Czy można takie nagranie wykorzystać w sporze z pracodawcą?
Powołując się tylko na tzw. dobre obyczaje – owoce zatrutego drzewa nie powinny być wykorzystywane w postępowaniach sądowych.
Niemniej, z uwagi na to, że pracownik jest zazwyczaj słabszą stroną stosunku pracy, a także często nie dysponuje innym dowodem dla wykazania przewinień pracodawcy – sądy przesłuchują nagrania i decydują o tym czy dopuścić je jako dowody czy też nie.
Np. nagranie uzyskane w wyniku manipulacji zastosowanej przez pracownika wobec pracodawcy albo posłużenie się jedynie wyrwanym z kontekstu fragmentem rozmowy – może spowodować oddalenie wniosku dowodowego.
Co ważne, nagrany bez zgody pracodawca może wystąpić w odrębnym postępowaniu z pozwem o naruszenie jego dóbr osobistych (np. prawa do prywatności, tajemnicy komunikowania się czy swobody wypowiedzi) i domagać się zasądzenia zadośćuczynienia albo odszkodowania pieniężnego.
Pracownik może się w tej sytuacji bronić, powołując się np. na wyrok SN z 22 kwietnia 2016 r. (II CSK 478/15), który nie dotyczył co prawda relacji pracodawca-pracownik, niemniej może być on zastosowany na gruncie prawa pracy.
Sąd Najwyższy stanął bowiem na stanowisku, że:
W postępowaniu cywilnym niedopuszczalne jest prowadzenie dowodu z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k. Nie jest natomiast wyłączone wykorzystanie dowodu z niebędącego wynikiem przestępstwa nagrania utrwalającego rozmowę, w której uczestniczy nagrywający. 2. Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy może dyskwalifikować okoliczności , w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego , np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona.
IV. Kiedy możemy skorzystać z nagranej potajemnie rozmowy z pracodawcą?
Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Oczywiście jednak bardzo rzadko będziemy mogli z tego wyjątku skorzystać.
Jednakże, brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód – ze względu na swoją treść i sposób uzyskania – nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji).
Tym samym jeśli wykorzystanie nagrania z udziałem pracodawcy – uzyskane bez jego zgody, ale nie w sposób przestępczy i bez naruszenia zasad współżycia społecznego – ma doprowadzić do wydania sprawiedliwego wyroku, to tego typu interes uzasadnia naruszenie prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się.
Na zakończenie tego wątku dodam jedynie, że z inną sytuację będziemy mieli do czynienia gdy do zarejestrowania rozmowy doszło przez pracownika, który w niej nie uczestniczył.
Wówczas może on zostać pociągnięty do odpowiedzialności na podstawie art. 267 kodeksu karnego – bezprawne uzyskanie informacji:
§ 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. (…) § 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem . § 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1-3 ujawnia innej osobie. (…)
Wtedy powyższe wyjątki nie powinny mieć zastosowania.
키워드에 대한 정보 czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie
다음은 Bing에서 czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 Dowód w sądzie. Co może być dowodem w sądzie ?
- Sąd
- Dowód w sądzie
- Dowód sądowy
- Dowód w sprawie
- Dowody sądowe
- prawnik warszawa
- adwokat katarzyna stankiewicz
- prawniczka w wielkim mieście
- rozwody warszawa
Dowód #w #sądzie. #Co #może #być #dowodem #w #sądzie #?
YouTube에서 czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 Dowód w sądzie. Co może być dowodem w sądzie ? | czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.